معاملات فیوچرز (Futures Contract) یا آتی نوعی ابزار معاملاتی مشتقه در بازارهای مالی به شمار می‌روند. در طی این نوع قرارداد یک توافق نامه با حد و مرز مشخص و قانونی وجود دارد که در آن طرفین ملزم به خرید و فروش یک دارایی پایه در تاریخی مشخص با قیمت توافقی هستند. مدت زمان معاملات فیوچرز براساس زمانی معین در آینده مشخص می‌شود؛
در واقع در بهترین زمان معاملات فیوچرز، خرید و فروش دارایی توافق شده با قیمت از پیش تعیین شده انجام می‌گیرد. در واقع در این نوع معاملات شما امکان شرط‌بندی یا پیش‌بینی روی قیمت یک ارز را خواهید داشت و با اجرای معامله‌ای در زمان حال، آن را در آینده تحویل خواهید گرفت.
از آنجایی که این معاملات به تغییرات و نوسانات قیمت در طی زمان بستگی دارند، افزایش و کاهش قیمت در بازه زمانی مشخص در آینده نشان‌دهنده سود یا ضرر افراد است و می‌توان گفت خطرات فیوچرز نسبت به دیگر معاملات بیشتر بوده و به افراد کم‌تجربه در بازارهای مالی توصیه نمی‌شود.
برای بسیاری از افرادی که درباره حکم معاملات فیوچرز کنجکاوند می‌توان گفت حکم شرعی معاملات فیوچرز ارز دیجیتال با توجه به اینکه خاصیت قمار دارد، از دیدگاه اغلب مراجع تقلید حرام به شمار می‌رود. اما با این حال آشنایی با خطرات فیوچرز و روش انجام معاملات فیوچرز به شما در کسب سودهای کلان کمک می‌کند که در ادامه به شرح این موضوع پرداخته‌ام.
معاملات فیوچرز چیست؟
معاملات فیوچرز (Futures Contract) یا معاملات آتی یکی از اشکال معامله پرطرفدار در دنیای بازارهای مالی آنلاین به شمار می‌روند که معامله‌گران در زمان حال، خرید و فروش دارایی را انجام داده و در آینده آن را تحویل خریدار می‌دهند. در معاملات فیوچرز می‌توان هر چیزی را معامله نمود؛ از جمله کامودیتی‌ها، اوراق بهادار، ارز دیجیتال نظیر خرید بیت کوین، دارایی‌های بازار فارکس و …. . البته این نوع معاملات اغلب در مشتقات بازار کریپتوکارنسی اتفاق افتاده و جزیی از آن محسوب می‌شوند.
این روش نوعی سفته بازی در قیمت دارایی‌ها بدون داشتن مالکیت واقعی آن‌هاست. در حال حاضر معاملات فیوچرز بیت کوین از محبوب‌ترین قراردادهای فیوچرز ارز دیجیتال به شمار می‌رود. اغلب سرمایه‌گذاران نهادی، بازیگرهای زمین بازی معاملات فیوچرز هستند؛ اما حضور یک تریدر به صورت انفرادی در این بازی چندان دور از ذهن نیست.
شگفتی و ویژگی منحصر بفرد معاملات فیوچرز این است که شما فقط با یک توافق میان خریدار و فروشنده امکان دریافت سود از دارایی که هنوز مالکیت آن را بدست نیاورده‌اید را خواهید داشت. در معاملات فیوچرز نیز روند بررسی بازار و رعایت جوانب احتیاط، همانند روند موجود در معاملات عادی طی می‌شود؛
اما ریسک و خطرات فیوچرز به دلیل اینکه بر پایه حدس و پیش‌بینی است زیاد می‌باشد.
دربیانی ساده‌تر در معاملات فیوچرز طرفین قرارداد برای یک دارایی با قیمتی مشخص در زمانی معین در آینده به توافق می‌رسند. شما با این روش قیمت یک ارز دیجیتال یا دارایی را در آینده پیش‌بینی می‌کنید و بدون داشتن آن دارایی وارد معامله خرید و فروش می‌شوید.
در صورت درستی پیش‌بینی، شما در زمان مشخص شده از بازار سود دریافت می‌کنید و در غیر این صورت نیز ملزم به پرداخت قیمت توافق شده به طرف مقابل خواهید بود.
معاملات فیوچرز ارز دیجیتال به چه صورت کار می کند؟
در اینجا شاید برخی از افراد به این پرسش بربخورند که معاملات فیوچرز در فارکس چیست یا در بازار ارز دیجیتال چگونه است؟ در پاسخ باید بگویم در صورتی که شما روش انجام معاملات فیوچرز را در یک صرافی ارز دیجیتال مشاهده نمایید، امکان تشخیص تفاوت آن را با معاملات عادی نخواهید داشت. علت آن این است که تریدرها در هر دو این معاملات کارهای یکسانی انجام می‌دهند؛
پوزیشن خرید یا لانگ و فروش یا شورت را باز کرده و تکنیک‌های صحیح مدیریت ریسک مالی را پیاده‌سازی می‌نمایند.
با این حال باتوجه به اینکه قراردادهای آتی با پرایس اکشن دارایی و نه با خود آن عمل می‌کند، با معاملات اسپات تفاوت فراوانی دارد.
بیشتر بخوانید:معاملات اسپات چیست؟ آموزش اسپات تریدینگ از صفر تا صد
مدیریت معاملات فیوچرز ارز دیجیتال به سبب در اختیار نداشتن دارایی واقعی، بسیار راحتتر و سیال‌تر است. همچنین این قبیل قراردادها امکان انجام معاملات مارجین با لوریج بالا را نیز فراهم می‌آورند. در توافق میان خریدار و فروشنده ارز دیجیتال، تاریخ تحویل و قیمت رمز ارز از پیش تعیین می‌شود و در واقع نوعی شرط بندی روی تحرکات آتی قیمت انجام می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:لوریج Leverage یا اهرم در ارز دیجیتال چیست؟
برای نمونه اگر پیش‌بینی فرد از حرکت قیمت بیت کوین، حاکی از افزایش آن تا آخر ماه باشد، باید یک پوزیشن لانگ بوسیله یک معامله فیوچرز یا آتی ارز دیجیتال با تاریخ سررسید یک ماهه باز کند. درصورت پیش‌بینی کاهش قیمت نیز فرد می‌بایست پوزیشن شورت باز کند. در مدت زمان معاملات فیوچرز و با رسیدن به تاریخ سررسید، قرارداد بسته خواهد شد.
بیشتر بخوانید:قیمت بیت کوین به چه عواملی بستگی دارد؟!
انواع معامله فیوچرز ارز دیجیتال
معامله‌گران امکان انتخاب انواع قراردادهای فیوچرز را از میان چندین نوع معامله دارند. از آنجایی که همه پلتفرم‌ها نمی‌توانند تمام انواع معاملات فیوچرز را ارائه دهند، در زمان انتخاب صرافی فیوچرز باید دقت کافی را داشته باشید.
قراردادهای فیوچرز استاندارد
معاملات فیوچرز عادی دربرگیرنده تمامی جنبه‌های یک قرارداد فیوچرز استاندارد از بازارهای سنتی نظیر تاریخ سررسید و انقضا هستند. در دسامبر سال 2017 شرکت CME Group در شیکاگو و CBOE، به عنوان اولین صرافی اوراق آتی، فیوچرز بیت کوین را راه اندازی نمودند.
این اتفاق را می‌توان از دلایل عمده رشد قیمت بیت کوین به سقف تاریخی خود در آن تاریخ درنظر گرفت. امروزه، صرافی CME ارائه دهنده چندین معاملات فیوچرز بیت کوین با تاریخ‌های انقضای متفاوت است که در بخش Bitcoin Futures Calendar می‌توان آن را مشاهده نمود.
تمامی قراردادها بوسیله دلار آمریکا در تاریخ سررسید تسویه می‌گردند. البته CBOE اقدام به حذف قرارداد آتی بیت کوین نموده است؛ اما با بهبود علاقه به حوزه ارزهای دیجیتال، این اوراق مجددا باز خواهند گشت.
در مقابل نیز بعضی از صرافی‌های ارز دیجیتال نیز امکان انجام معاملات فیوچرز استاندارد را برای کاربران خود فراهم آورده‌اند. اغلب این صرافی‌ها نظیر بایننس دارای فیوچرزهای فصلی بیت کوین هستند و تسویه آن‌ها توسط دلار آمریکار انجام می‌گیرد. این معاملات فیوچرز معمولا هر 3 ماه یکبار تسویه شده و برای انجام معاملات سوئینگ ایده‌آل می‌باشند.
قرارداد آتی با تحویل فیزیکی
یکی دیگر از انواع معاملات آتی ارز دیجیتال دارای تاریخ انقضا، معامله فیوچرز با تحویل فیزیکی است. برای اولین بار این معاملات فیوچرز توسط صرافی بکت (Bakkt) مطرح شدند. این نهاد بوسیله واحد تحت نظر Intercontinental Exchange، شرکت مادر بورس سهام نیویورک (NYSE) حمایت می‌شود. تفاوت این معامله آتی ارز دیجیتال با معاملات فیوچرز استاندارد، تحویل ارز دیجیتال طی فرآیند تسویه است.
صرافی بکت (Bakkt) تنها امکان ارائه معامله فیوچرز بیت کوین با تحویل فیزیکی را دارد؛ بدین معنا که در تاریخ انقضا، رمز ارزهای بیت کوین را برای خریدار ارسال می‌نماید. در واقع هدف از این نوع معاملات فیوچرز با تسویه نقدی، مشارکت در چرخه در گردش بیت کوین می‌باشد.
قراردادهای پرپچوال
یکی دیگر از انواع معاملات فیوچرز، قراردادهای پرپچوال و دائمی یا معامله آتی بدون سررسید است. این نوع قرارداد آتی ارز دیجیتال تاریخ انقضا ندارد و در صرافی‌های بزرگی نظیر بایننس بکار می‌رود. فاندینگ ریت یکی از مکانیزم‌های اصلی جهت نزدیک نگه داشتن قیمت قراردادهای آتی پریچوال به قیمت اسپات می‌باشد.
تریدرها باتوجه به پوزیشن خود در ساعت‌های خاص، کارمزدها را به همدیگر پرداخت می‌کنند. طرف پرداخت کننده کارمزد در واقع براساس تفاوت قیمت معاملات فیوچرز ارز دیجیتال با قیمت بازار اسپات مشخص می‌شود. از این رو با مثبت بودن فاندینگ ریت، لانگ‌ها ملزم به پرداخت کارمزد به شورت‌ها هستند و با منفی شدن آن، شورت‌ها به لانگ‌ها کارمزد پرداخت خواهند نمود.
در قراردادهای آتی دائمی نکته مهم در نرخ فاندینگ برای معامله‌گران این است که این نرخ هر 8 ساعت یکبار پرداخت می‌گردد و براساس استیبل کوین‌هایی نظیر تتر (USDT) معامله می‌شوند.
مزایای معاملات فیوچرز (Futures Contract)
معاملات فیوچرز یا آتی (Futures Contract) دارای مزایای مختلفی است که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌نمایم:
مدیریت ریسک
سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها با استفاده از معاملات فیوچرز امکان کاهش قابل توجهی از ریسک بازار را دارند و می‌توانند موجب جلوگیری از بروز تقلب‌های احتمالی گردند.
معاملات دوطرفه
در معاملات آتی، امکان خرید و فروش دارایی در هر دو جهت بازار فراهم شده است. این ویژگی سبب شده تا کاربران در هر شرایطی امکان کسب سود از بازار را داشته باشند.
تعیین ارزش دارایی
در بازار فیوچرز قیمت رمز ارز یا دارایی از پیش تعیین می‌گردد و هیچکدام از طرفین معامله امکان تحریف آن را در زمان سررسید ندارند.
معایب معاملات فیوچرز یا قرار دادهای آتی
علاوه‌بر مزایای گفته شده درباره معاملات آتی نمی‌توان از خطرات فیوچرز غافل شد:
لیکویید شدن
برخی از سرمایه‌گذاران با وارد کردن کل سرمایه خود به بازار و یا استفاده از پول‌های قرضی و وام ارز دیجیتال، اشتباه بزرگی مرتکب می‌شوند. در این شرایط در صورتی که پبش‌بینی فرد درست نباشد، همه سرمایه او از دست خواهد رفت. از این رو بهتر است هیچگاه با طمع دستیابی به ثروت، این اشتباه انجام نگیرد.
مارجین و اهرم
اهرم و مارجین را می‌توان به شمشیری دو لبه تشبیه نمود که امکان افزایش سود یا زیان شما را دارند. استفاده اشتباه از این ویژگی‌ها سبب نابودی کامل سرمایه شما خواهد شد.
اصطلاحات بازار معاملات فیوچرز
به‌منظور درک بهتر بازار معاملات فیوچرز و روش انجام معامله در آن، آشنایی با اصطلاحات زیر بسیار کاربردی است:
لوریج یا اهرم
یکی از ویژگی‌های جذاب معاملات فیوچرز امکان استفاده از اهرم می‌باشد. با استفاده از اهرم شما امکان افزایش چشمگیر سود خود را خواهید داشت.
میزان لوریج نیز بسته به نوع صرافی یا بروکر انتخابی شما متفاوت است.
مارجین یا سرمایه اولیه
معامله‌گران برای ورود به یک معامله به سرمایه اولیه‌ای نیاز دارند که تحت عنوان وثیقه آن را بکار گیرند. لازم به توجه است در صورت پیش بینی نادرست و رسیدن سرمایه به عددی خاص، معامله به طور خودکار بسته شده و سرمایه شما از بین خواهد رفت. از این اتفاق در بازار مالی با عنوان لیکویید شدن یا کال مارجین یاد می‌شود.
پوزیشن لانگ
زمانی که تریدر در جهت صعود بازار وارد یک معامله می‌شود از اصطلاح پوزیشن لانگ یا خرید استفاده می‌شود.
پوزیشن شورت
زمانی که تریدر در جهت نزول بازار وارد معامله‌ای می‌شود، اصطلاحا گفته می‌شود پوزیشن شورت یا فروش باز کرده است.
پی ان ال (PNL)
پی ان ال PNL بیانگر میزان سود تریدر در یک معامله می‌باشد.
تیک پروفیت
تیک پروفیت به معنای حد سود مشخص شده توسط شما برای معامله‌تان است.
استاپ لاس
استاپ لاس یا حد ضرر مشخص کننده میزان ریسک‌پذیری شما در معاملات است. بلافاصله با عبور قیمت از حد ضرر، معامله شما بسته خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای معاملات فیوچرز کسب درآمد بیشتر از نوسانات بازار و سودگیری از بازار بدون داشتن مالکیت دارایی می‌باشد.
قراردادهای آتی برای معامله‌گرانی که دارای سرمایه کافی، تحمل ریسک بالا، تجربه و مهارت مناسب هستند، آشنایی با تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال دارند و مسلط بر روانشناسی معامله‌گری، مدیریت سرمایه و … هستند مناسب است.
