الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال یکی از ابزارهای قدیمی تحلیل بازارهای مالی می‌باشد. مشخصه مهم این الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال، توجه به شکل هندسی تغییرات قیمت در نمودارها است.
بیشتر بخوانید:تحلیل تکنیکال و آموزش کامل Technical analysis
توجه: تحلیل تکنیکال بدون تحلیل بنیادی یک تحلیل ناقص خواهد بود. لذا پیشنهاد می‌شود به نتایج این تحلیل به تنهایی جهت سرمایه‌گذاری اکتفا ننمایید.
برای تحلیل تکنیکال روش‌های گوناگونی وجود دارد؛ اما بعضی از معامله‌گران از نوسانات و شاخص‌ها استفاده می‌کنند. این در حالی است که برخی دیگر تنها حرکات قیمت را تجزیه و تحلیل می‌نمایند.
معامله‌گران در گذشته باتوجه به الگوهای قیمتی، مجموعه‌ای از الگوهای تکرارشونده را پیدا کردند. تکرار این الگوها به سبب تاثیر احساسات انسانی بر تحرکات بازار است. از همین‌رو می‌توان به اهمیت الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال پی برد؛ زیرا این الگوها می‌توانند بینشی روانشناختی از روند بازار برای معامله‌گران ارائه دهند. حرکت بازار تا حد زیادی وابسته به واکنش معامله‌گران نسبت به اتفاقات بازار است.
در حالت کلی الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال به سه دسته الگوهای کلاسیک، شمعی و هارمونیک تقسیم می‌گردند. الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال شامل الگوهایی نظیر گُوِه، مثلث، سرو شانه، پرچم، مستطیل، سقف و کف‌های دو قلو و سه قلو هستند. با استفاده از این نمودارها می‌توان قیمت رمز ارزها را در آینده متوجه شد و تصمیم‌گیری راحت‌تری را برای انجام معاملات داشت. در ادامه این مطلب به معرفی الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال خواهم پرداخت.
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال چیست؟
الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال (chart patterns) اشکالی هستند که در نمودارهای قیمتی به صورت مشابه و تکرارشونده قابل مشاهده‌اند و معمولا تابع نسبت‌های ریاضی و هندسی بوده و یا براساس روانشناسی بازار بوجود آمده‌اند. هدف از ایجاد این الگوها تشخیص روند قیمت و میزان رشد یا نزول آن می‌باشد.
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال یکی از ابزارهای مناسب برای تحلیل قیمت به شمار می‌روند که از هندسه قیمت برای تحلیل وضعیت استفاده می‌کنند. براساس ایده اصلی ایجاد الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال، اشکال هندسی موجود در نمودار قیمت براساس رفتار معامله‌گران بوجود می‌آید و از همین‌رو امکان تکرار دارد. معامله‌گران در بازارهای مالی مختلف نظیر بازار فارکس، بورس و ارز دیجیتال می‌توانند از الگوهای کلاسیک برای تجزیه و تحلیل نمودار قیمت دارایی خود استفاده نمایند.
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال در تایم فریم‌های مختلف نمودار قیمت قابل مشاهده‌اند. قاعدتا طبیعی است که هر اندازه تایم فریم بزرگ‌تر باشد، اعتبار الگوهای کلاسیک نیز بیشتر می‌شود. اصولا تایم فریم‌های روزانه و چهار ساعته بهترین تایم فریم برای این دست از الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال هستند.
الگوهای قیمتی بازگشتی و ادامه دهنده از انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال به شمار می‌روند. این الگوها به معامله‌گران در جهت تشخیص روند صعودی یا نزولی بودن بازار کمک می‌کنند. از طرفی بسیاری از معامله‌گران نیز از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال برای تشخیص نقاط ورود و خروج، مشخص کردن حد ضرر و … استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید:استاپ لاس Stop Loss یا حد ضرر در معاملات ارز دیجیتال
انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال
اساسا، الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال را می‌توان به سه دسته زیر تقسیم نمود:
الگوهای قیمتی ادامه دهنده (Continuation Patterns)
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال ادامه دهنده (Continuation Patterns)، نشان دهنده ادامه روند جاری قیمت در بازار مربوطه هستند. این الگوها بیانگر ادامه روند قبلی در نمودار قیمت می‌باشند. برخی از این الگوهای کلاسیک در روندهای صعودی و بعضی دیگر در روندهای نزولی شکل می‌گیرند و سیگنالی جهت ادامه روند به شمار می‌روند.
الگوهای قیمتی بازگشتی (Reversal Patterns)
این الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال، سیگنال‌هایی برای نشان دادن برگشت روند به تریدرها هستند.
الگوهای قیمتی دو طرفه
(Bilateral Patterns)
این الگوهای قیمتی خنثی در تحلیل تکنیکال حاکی از عدم قطعیت در جهت‌گیری قیمت در بازارهای مالی است. شکل‌گیری این الگوها در نمودار قیمت بازارهای مالی، نوسانات شدید بازار را نشان می‌دهد. در الگوهای قیمتی دو طرفه (Bilateral Patterns) امکان حرکت قیمت به دو طرف بالا یا پایین وجود دارد.
معرفی الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال
در زیر به مهم‌ترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال اشاره می‌نمایم:
الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) در الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال
یکی از انواع الگوهای بازگشتی، الگوی سر و شانه است که در انتهای یک روند صعودی یا نزولی ایجاد می‌شود و بیانگر تغییر جهت بازار و آغاز روند برگشتی است. این الگو با حرکت صعودی کوچک ایجاد شده و حرکتی صعودی بزرگتری را به دنبال دارد و در نهایت حرکتی صعودی به اندازه حرکت اول تشکیل خواهد شد.
درصورتی که این الگو در پایان یک روند نزولی ایجاد شود، الگوی سرو شانه معکوس (Inverse Head and Shoulders) شکل گرفته است. این الگوها که در انتهای یک روند نزولی تشکیل می‌شوند، باعث تغییر جهت بازار و بوجود آوردن حرکتی صعودی می‌گیرند.
الگوی سر و شانه بوسیله بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران جهت شناسایی نقاط ورود و خروج، اهداف قیمتی و سطوح حد ضرر بکار می‌روند.
الگوی سر و شانه دارای سه جز اصلی زیر است:
- سر: این الگو از سه قله یا سه دره ایجاد شده است که به بلندترین قله یا دره در وسط، سر گفته می‌شود.
- شانه: این الگو عموما از دو شانه تشکیل شده است که تقریبا دارای اندازه یکسانی هستند و می‌توانند به طور هم سطح یا غیر هم سطح باشند.
- خط گردن: خطی که متصل کننده دو نقطه حاصل از اتصال یک سر و یک شانه خط گردن گفته می‌شود که ملاکی جهت تشخیص الگو به شمار می‌رود.
در این الگوی کلاسیک تحلیل تکنیکال در سقف، انتظار کاهش قیمت و در کف، انتظار رشد قیمت را می‌توان داشت. تحلیل‌گران از این الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال برای چرخش روند اصلی نمودار یا تشخیص اصلاح‌های مقطعی نمودار استفاده می‌کنند.
الگوی سقف و کف دوقلو (Double Top Double Down)
الگو سقف دو قلو و کف دو قلو یکی از انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکی از نوع بازگشتی است که بیانگر نقاطی است که بازار دو تلاش ناموفق جهت عبور از سطوح حمایت و مقاومت صورت داده است. این الگو نسبت به الگوی سر و شانه می‌تواند سود بیشتری را به دنبال داشته باشد. بعلاوه اینکه در تایم فریم‌های مختلف، به آسانی شناسایی می‌شود.
بیشتر بخوانید:سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال
الگو سقف دو قلو در پایان یک روند صعودی ایجاد می‌شود و هنگامی روی نمودار نشان داده می‌شود که قیمت یک دارایی دوبار پی در پی طی روندی صعودی به سطح مقاومت برسد و شکلی همانند دو قله روی نمودار بوجود می‌آورد.
شکل این الگو روی نمودار شبیه حرف انگلیسی M است و نشان دهنده تغییر روند قیمت از حالت صعودی به نزولی می‌باشد.
الگو کف دو قلو روی نمودار همانند حرف انگلیسی W است و در پایان یک روند نزولی ایجاد می‌شود. در این الگوی کلاسیک تحلیل تکنیکال، قیمت یک دارایی هنگامی که به سطح حمایت می‌رسد، برگشت می‌خورد و رو به بالا به حرکت ادامه می‌دهد. اما به علت آنکه نمی‌تواند به حرکت صعودی خود ادامه دهد، مجددا به سمت پایین برمی‌گردد و دره دوم را بوجود می‌آورد. روند حرکت قیمت بعد از الگو کف دو قلو برگشت خورده و صعودی می‌گردد.
این الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال می‌توانند به صورت سه قله یا دره نیز روی نمودار بوجود آیند که با نام الگو سقف سه قلو (Triple Top) و الگو کف سه قلو (Triple Bottom) از آن‌ها یاد می‌شود.
الگوی مثلثی (Triangle) از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال
الگوی مثلثی (Triangle) نموداری متشکل از ترکیب یک خط افقی با خط روند می‌باشد و بیانگر توقفی در روند غالب است. خط افقی روی نمودار در نتیجه متصل شدن نقطه‌های بالا و پایین کندل‌ها بوجود آمده است.
این الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال از دیدگاه تحلیل‌گران به عنوان الگوهای ادامه دهنده معرفی می‌شوند و به سه دسته الگوی مثلث صعودی (Ascending Triangle)، الگوی مثلث نزولی (Descending Triangle) و الگوی مثلث متقارن (Symmetrical Triangle) طبقه‌بندی می‌گردند.
الگوی مثلث صعودی (Ascending Triangle)
الگوی مثلث صعودی با عبورخط روند پایین نمودار از خط افقی بالایی تشکیل می‌شود. خط افقی بالایی روی این نمودار در واقع نمایانگر سطح مقاومت می‌باشد. قیمت پس از خارج شدن از این مثلث روند صعودی داشته و همچنان قدرت خریداران بیشتر از فروشندگان است.
الگوی مثلث نزولی (Descending Triangle)
این الگو نسخه معکوس الگوی مثلث صعودی است. در این الگو عبور خط روند در بالای نمودار از خط افقی پایینی که بیانگر سطح حمایت است، باعث شکست و تشکیل این الگو شده و در ادامه قیمت به پایین‌تر از حمایت می‌رسد و فروشندگان به بازار حاکم‌اند.
الگوی گُوِه (Wedge)
این الگوی قیمتی از ترسیم دو خط روند همگرا در نمودار قیمتی ایجاد می‌شود که از خطوط روند بازار روی این الگو جهت متصل کردن کف‌ها و سقف‌های قیمتی در بازه 10 تا 50 کندلی بکار گرفته می‌شود.
اگر خطوط روند ترسیم شده روی نمودار، در بالا و پایین حرکات قیمت به سمت بالا باشند، به آن الگوی گُوِه صعودی (Rising Wedge) می‌گویند. این الگو در واقع در زمان افزایش قیمت یک دارایی اتفاق میافتد، اما امکان رخ دادن در طی روندی نزولی را نیز دارد.
همچنین درصورتی که این خطوط روند بر اثر کاهش شدید حرکات قیمت، به همدیگر نزدیک شوند، الگوی گُوِه نزولی (Falling Wedge) رخ داده است. الگوی گُوِه صعودی بیانگر وقوع روند نزولی یا کاهش قیمت و الگوی گُوِه نزولی نیز نشان دهنده احتمال افزایش قیمت را در بازار است.
الگوی فنجان و دسته (Cup and Handle) از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال
الگوی فنجان و دسته یکی از انواع الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال از نوع ادامه دهنده است که به صورت معمول به دنبال توقف در روندی صعودی ایجاد می‌شود و بیانگر ادامه روند صعودی در بازار می‌باشد. در واقع می‌توان گفت روند قیمتی پیش و پس از این الگو صعودی می‌باشد.
در الگوی فنجان و دسته دارایی بعد از طی روندی صعودی با فشار ناگهانی فروش روبرو می‌شود که این مسئله سبب افت قیمت تا یک سوم قیمت اولیه خواهد شد. ادامه این روند قدرت فروشندگان کم شده و فشار فروش نیز وارد دوره تثبیت می‌گردد که این امر سبب ایجاد کف فنجان می‌شود.
بعد از مدت زمانی دوباره روند قیمت به حالت صعودی در خواهد آمد. بدین ترتیب بخش کاپ یا بدنه فنجان نیز ایجاد شده که همانند حرف انگلیسی U است.
زمانیکه قسمت بعد از مدتی به سطحی رسید که ریزش پیدا کرده بود، دوباره ریزش یافته و بدین ترتیب روند قبلی به صورتی کوتاهتر تکرار خواهد شد که در طی آن دسته فنجان تشکیل می‌شود.
الگو فنجان و دسته امکان تشکیل در روند نزولی را نیز دارد که از آن به عنوان الگوی فنجان و دسته معکوس یاد می‌شود.
الگوی پرچم (Flag) از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال
الگوی پرچم از انواع الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است که توسط دو خط موازی ایجاد می‌شود و عموما پس از یک حرکت صعودی یا نزوای در بازار بوجود می‌آید. این الگو شامل دو نوع الگوی پرچم صعودی (bullish flag) و الگوی پرچم نزولی (bearish flag) می‌شود.
الگوی پرچم صعودی (bullish flag)
الگو پرچم صعودی در روندی صعودی ایجاد می‌شود. در این نمودار، در ابتدا حرکتی صعودی شدیدی داریم که بلافاصله پس از آن وارد کانالی با شیب کم و نزولی می‌شود. معامله‌گران این اتفاق را مکث کوتاهی می‌بینند و انتظار از سرگیری مجدد روند صعودی را دارند.
الگوی پرچم نزولی (bearish flag)
در الگوی پرچم نزولی معکوس مورد بالا صادق است. در این الگو قیمت حرکتی نزولی شدیدی را دارد و بعد از آن وارد کانال صعودی با شیب ملایم خواهد شد. زمانی که این الگو روی نمودار ظاهر شد، روند نزولی پس از خروج از پرچم ادامه خواهد یافت.
الگوی مستطیل (Rectangle)
الگوی مستطیل یکی از انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است که هنگامی که قیمت میان سطوح حمایت و مقاومت است ایجاد می‌شود. این الگو بیانگر دوره تثبیت قیمت یا عدم قطعیت در میان خریداران و فروشندگان است.
الگوی مستطیل از انواع الگوهای بازگشتی و ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال می‌باشد که قیمت یک دارایی در محدوده‌ای مشخص نوسان داشته و به صورت متوالی به سطح حمایت و مقاومت خواهد رسید. این الگو عموما پس از یک روند صعودی یا نزوای که قیمت خنثی می‌باشد، ایجاد خواهد شد.
الگوی مستطیل بیانگر دوره تثبیت می‌باشد؛ زیرا هیچ روندی در بازار مشاهده نمی‌شود و معامله یک دارایی فقط میان سطح حمایت و مقاومت خود انجام می‌شود. در این الگو زمانی شکست رخ می‌دهد که قیمت از الگو مستطیل خارج شده و پس از برخورد با خطوط بالایی یا پایینی تغییر جهت می‌دهد.
تصور کنید که الگوی مستطیل پس از روندی صعودی ایجاد شود. این احتمال وجود دارد که پس از خارج شدن از محدوده مستطیل قیمت دارایی به سوی بالا حرکت کند؛
در این حالت یک الگوی مستطیل ادامه دهنده می‌باشد. حال اگر قیمت بعد از خروج از محدوده مستطیل، به سوی پایین حرکت کند، الگوی مستطیل بازگشتی خوانده می‌شود.
بری از معامله‌گران ترجیحشان بر آن است که معاملاتشان را در محدوده الگوی مستطیل انجام دهند و بعضی دیگر نیز در انتظار شکست قیمت‌ها هستند.
الگوی سه قلو همانند الگوی سقف دو قلو نوعی الگوی برگشتی است با این تفاوت که به جای دو قلو به سه قلو تبدیل می‌گردد. به بیانی دیگر به جای دو سقف یا کف تبدیل به سه سقف یا کف می‌شود.
زمانی که نمادی در مسیر صعودی قرار دارد، زمان شکل‌گیری این الگو، تغییر مسیر می‌دهد و به سوی پایین حرکت خواهد کرد. عکس این امر نیز صادق است.
این الگو جهت ادامه روند در مسیر صعودی بکار می‌رود. به صورتی که دارایی وارد کاپ شده و درصورتی که از آن خارج گردد، به اندازه قعر الگو رشد می‌کند.
