English 
فارسی 
Türkçe (Turkish)
مقدمه
منظور از گس اتریوم چیست؟ این اصطلاح ممکن است تا حدودی عجیب به نظر برسد اما در این مطلب از مدرسه ی کریپتوی فرهاد مقدم سلیمی قصد داریم به بررسی کامل ماهیت گس فی (Gas Fee) و اهمیت آن برای شبکه بلاکچین اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال بپردازیم.
گس اتریوم چیست؟
منظور از گس در اتریوم، کارمزدی است که بابت هر تراکنش موفق یا اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه بلاکچین این ارز پرداخت میکنید. میتوانید به آن به چشم همان عوارض هایی نگاه کنید که در جاده پرداخت میکنیم. گس فی هم مبلغی است که به عنوان عوارض استفاده از بلاکچین اتریوم پرداخت میشود. شاید برای پرداخت عوارض جاده با یک نفر طرف باشیم اما در مورد گس فی اتریوم، با گروهی از اپراتورهای غیر متمرکز رو به رو هستیم.
چه فاکتورهایی پس از هاردفورک لندن در گس اتریوم تاثیر می گذارند؟
قیمت گذاری گس پرایس (Gas Price) یا همان هزینه پرداختی بابت گس، بر اساس کسری از اتر انجام میگیرد و مبلغ مورد نظر به ماینرهایی پرداخت میشود که معاملات را در شبکه بلاکچین به نتیجه میرسانند. این مبلغ پیش از این با فرمول متفاوتی محاسبه میشد اما اتریوم تغییراتی را اعمال کرد و فیلدهای دیگری هم با پیاده سازی EIP-1559 به فرمول محاسبه تراکنش ها اضافه شدند. البته که این تغییرات تاثیری روی کاهش یا افزایش گس لیمیت اتریوم نداشت. صرفا به این دلیل صورت گرفت که تخمین میزان گس معاملات آسان تر شود. در ادامه این مطلب و برای محاسبه قیمت گس فی اتریوم، ماهیت این فیلدها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مثالی در خصوص هزینه گس در شبکه اتریوم
برای درک نحوه محاسبه قیمت گس فی اتریوم، این مثال را در نظر بگیرید. فرض کنیم شما میخواهید دو اتریوم برای کسی ارسال کنید و تخمین میزنید که دو واحد گس به عنوان کارمزد این تراکنش کافی باشد. هزینه ی پایه 11 گیوی (gwei) است. هر گیوی یک میلیاردم یک اتریوم است. شما هم میخواهید 3 گوی انعام بدهید. پس هزینه گس شما اینطور محاسبه میشود:
2 × ( گیوی11 + 3 گیوی) = 28 گیوی
که این میزان برابر است با 0.000000028 اتر و به کل اتر پرداختی شما اضافه میشود. یعنی در نهایت 2.000000028 اتر در این تراکنش پرداخت میکنید.
چرا گس در بیت کوین وجود ندارد؟
در حالی که در شبکه اتریوم و پلی گان از اصطلاح «گس» به معنای گاز و سوخت استفاده میشود، در بیت کوین و سایر بلاکچین ها هم شما برای انجام تراکنش ها ملزم به پرداخت کارمزد هستید. با این تفاوت که در سایر شبکه های بلاکچین به آنها صرفا «کارمزد تراکنش» میگوییم. علت این که این شبکه ها کارمزد تراکنش های خود را با سوخت مقایسه میکنند در این است که عملا پرداخت این مبلغ مشابه پرداخت هزینه سوخت برای راه افتادن یک خودرو است. همانطور که ماشین برای طی کردن هر کیلومتر نیاز به واحد مشخصی از سوخت مانند بنزین دارد، تراکنش ها در هر بلاکچین هم برای این که به نتیجه برسند به نسبت حجم معامله نیاز به پرداخت کارمزد دارند.
گس لیمیت چیست؟
حد گس یا گس لیمیت (Gas Limit) به سقف میزان گس پرداختی برای معاملات گفته میشود. به طور کلی این مقدار به اندازه معامله و نوع آن بستگی دارد، چطور که هزینه گس برای معاملات قراردادهای هوشمند بیشتر از معاملات ساده است. در معاملات ساده، گس لیمیت برابر با 21000 گس خواهد بود.
حد گس یا گس لیمیت چیست؟
برای ارسال حداقل مقدار انتقال اتریوم هم همچنان باید میزان گس فی برای تراکنش محاسبه شود. گس لیمیت فاکتوری است که تعیین میکند برای انجام هر عملیاتی در شبکه اتریوم، چه قراردادهای هوشمند و چه ساده ترین معاملات، باید چه مبلغی را به عنوان کارمزد بپردازید. مهمترین کاربرد گس لیمیت یا حد گس، جلوگیری از برخی خطرات برای شبکه مانند حملات اسپم است.
چرا گس در اتریوم مهم است؟
علت اهمیت گس در اتریوم، تاثیر آن در افزایش امنیت شبکه، تسریع تراکنش ها و… است. این ماینرها هستند که هر شبکه بلاکچین را زنده نگه میدارند. اما آیا این کار را رایگان انجام میدهند؟ مسلما خیر. انجام تراکنش های محاسباتی برای هر معامله در بازار ارزهای دیجیتال نیازمند صرف انرژی و حل معادلات پیچیده است و ماینرهایی که در این فرآیند دست دارند بابت خدماتی که ارائه میدهند مبلغی را به عنوان کارمزد دریافت میکنند. در غیر این صورت انگیزه ای برای فعالیت نخواهند داشت و بدون آنها، معامله ای انجام نمیگیرد! به همین دلیل است که گس در اتریوم اهمیت پیدا میکند.
محاسبه گس در اتریوم
حال نحوه محاسبه گس اتریوم چیست؟ پیش از این، کارمزد گس با حاصل ضرب قیمت گس (Gas Price) در حد گس (Gas Limit) محاسبه میشد. سپس همانطور که گفته شد در سال 2021 اتریوم این فرآیند را تغییر داد و طبق این تغییرات جدید، نحوه محاسبه کارمزد گس به این صورت درآمد:
واحدهای گس مورد نیاز×(کارمزد پایه (Base Fee) + کارمزد اولویت (Priority Fee))
کارمزد پایه و کارمزد اولویت، فیلدهای جدیدی بودند که به فرمول محاسبی گس در اتریوم اضافه شدند.
چه فاکتورهایی در محاسبه گس مهم هستند؟
کارمزد پایه در گس اتریوم چیست؟ باید گفت که این مبلغ کاملا توسط شبکه تعیین میشود. منظور از کارمزد اولویت هم انعامی است که به ماینری پرداخت میشود که تراکنش شما را انتخاب کند. هر چه این میزان بالاتر باشد، احتمال این که تراکنش شما در اولویت قرار گرفته و سریع تر انجام شود، بیشتر است.
مزایای گس در اتریوم چیست؟
همانطور که گفته شد مهمترین مزیت گس در اتریوم این است که ماینرها و اعتبارسنج ها را تشویق میکند که در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش ها وارد عمل شوند. بدون این کارمزدها عملا شبکه ی هر بلاکچین میمیرد چون ماینرها انگیزه ای برای فعالیت نخواهند داشت. فعالیت آنها نه تنها اهمیت زیادی برای تایید معاملات دارد بلکه امنیت شبکه را نیز تامین میکند که این نکته نیز از دیگر مزایای گس اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال است. ماینرها با اجرای قراردادهای هوشمند یا تایید تراکنش ها به عواملی مانند تراکنش های مخرب اجازه به هم ریختن شبکه را نمیدهند.
سخن پایانی
در این مطلب با این مفهوم که گس اتریوم چیست و چه اهمیتی دارد آشنا شدیم. روش های مختلفی برای خرید و فروش ارز دیجیتال با کمترین کارمزد وجود دارد. اما در کل در نظر داشته باشید که پرداخت آن چه تاثیر مهمی در حفظ امنیت شبکه و همچنین بهبود عملکرد کلی آن دارد.
سوالات متداول
1. گس اتریوم چیست؟
کارمزدی است که بابت تراکنش ها و قراردادهای هوشمند به ماینرها پرداخت میشود.
2. کارمزد گس در اتریوم چقدر است؟
این مبلغ با توجه به حجم معاملات و نوع آنها متفاوت است و با فرمول مشخصی محاسبه میشود.
