وایت پیپر ارز دیجیتال (White paper) یا سپیدنامه جهت بیان روشن و دقیق اهداف یک پروژه ارز دیجیتال ارائه می‌شود. هنگامی که یک رمز ارز برای اولین بار مطرح می‌شود، همراه خود یک سند حاوی اطلاعات پروژه دارد که به آن وایت پیپر ارز دیجیتال گفته می‌شود. اغلب سرمایه‌گذاران پیش از خرید رمز ارزی که به تازگی وارد بازار شده است، ابتدا نمونه سپیدنامه ارز دیجیتال را جهت دستیابی به اطلاعاتی درباره نقشه راه و سرمایه پروژه مطالعه می‌کنند.
انواع وایت پیپر ارز دیجیتال که در فارسی به معنای اوراق سفید یا سپیدنامه است، در حقیقت اشاره به گزارشی کامل و جامع از عملکرد یک پروژه یا طرح و مشکلی که حل می‌کنند، دارند.
وایت پیپر بیت کوین به عنوان اولین و معروف‌ترین نمونه وایت پیپر ارز دیجیتال معرفی می‌شود که یک سیستم نظیر به نظیر طراحی شده بوسیله ساتوشی ناکاموتو است.
البته کاربرد وایت پیپر تنها به دنیای ارز دیجیتال محدود نمی‌شود؛ اما امروزه در فضای بلاکچین و رمز ارزها کاربرد بسیاری دارد. در ادامه این مطلب قصد دارم به پرسش‌های شما عزیزان اعم از وایت پیپر چیست؟ وایت پیپر بیت کوین چیست؟ و دیگر سوالات مربوط به وایت پیپر ارز دیجیتال پاسخ دهم.
White Paper ارز دیجیتال چیست؟
وایت پیپر یا سپیدنامه ارز دیبجیتال یکی از اصطلاحات رایج در دنیای کریپتوکارنسی‌هاست. White paper ارز دیجیتال در واقع نشان دهنده فناوری و اهداف اصلی یک پروژه غیرمتمرکز در قالب فایل PDF می‌باشد. در وایت پیپر ارز دیجیتال آمار، حقایق و نمودارهای مربوط به یک رمز ارز ذکر شده است تا سرمایه‌گذاران بعد از مطالعه آن نسبت به سرمایه‌گذاری در آن ارز مشتاق شوند.
سپیدنامه ارز دیجیتال را می‌توان مرحله‌ای مهم برای هر پروژه دانست که به سرمایه‌گذاران امکان درک نحوه رقابت آن پروژه با سایر پروژه‌ها را می‌دهد.
توضیح جامعی از محصول و فناوری پشت آن، مشکلی که درصدد رفع آن است، جزئیات مرتبط با توکن دیجیتال آن، اطلاعاتی درباره تیم توسعه دهنده و نقشه راه آن‌ها از جمله مواردی است که در سپیدنامه ارز دیجیتال بدان اشاره می‌شود.
white paper علاوه‌بر ارز دیجیتال می‌تواند برای هر چیز دیگری نیز طراحی گردد.
سپیدنامه‌ها اطلاعاتی کوتاه با توضیحات فنی و درک ساده دارند که این مسئله آن‌ها را با کاغذ ساده متفاوت می‌کند.
یکی از معروف‌ترین و کامل‌ترین نمونه وایت پیپر ارز دیجیتال، به وایت پیپر بیت کوین برمی‌گردد که سیستم نظیر به نظیر (P2P) طراحی شده در سال 2008 بواسطه ساتوشی ناکاموتو است. مطالعه وایت پیپر ارز دیجیتال به علت درک بهتر پروژه مورد نظر اهمیت بالایی دارد.
همچنین شما می‌توانید با مشکلاتی که پروژه درصدد رفع آن‌هاست، آشنا شده و بررسی نمایید که آیا پروژه در آینده این امکان را خواهد داشت؟ در نهایت با مطالعه وایت پیپر ارز دیجیتال، شما می‌توانید اعتبار توکن آن پروژه را بسنجید و با دیدی دقیق‌تر سرمایه گذاری در ارز دیجیتال را آغاز نمایید.
بیشتر بخوانید:آموزش سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
لازم به توجه است white paper ارز دیجیتال توسط تیم پروژه نوشته می‌شوند؛ از این‌رو بدون بررسی و تحلیل دقیق نمی‌توان به طور مستقیم نکته منفی در آن یافت. چراکه بدیهی است که تیم توسعه دهنده در گزارش‌هایشان فقط از پروژه تعریف و تمجید می‌کنند. اما با ارزیابی عمیق می‌توان نکات گفته نشده و نقاط ضعف پروژه را یافت.
تاریخچه اولین وایت پیپر ارز دیجیتال
همانطور که گفته شد اولین کاغذ سفید یا وایت پیپر ارز دیجیتال مربوط به سال 2008 و انتشار وایت پیپر بیت کوین بود. در این سند تمامی عملکرد مرتبط با پروژه بیت کوین به ساده‌ترین روش بیان شده تا سرمایه‌گذاران با دیدی وسیع بتوانند سرمایه‌گذاریشان را آغاز نمایند.
بعد از منتشر شدن وایت پیپر بیت کوین بسیاری دیگر از پروژه‌ها تصمیم به انتشار سپیدنامه‌های خود به صورت عمومی گرفتند. در گذشته سپیدنامه‌ها اهمیت چندانی نداشتند، اما امروزه روز به روز بر میزان اهمیت آن‌ها اضافه می‌گردد.
انتشار سپید نامه مرتبط با اطلاعات یک رمز ارز، اولین قدم برای رسمی کردن آن ارز دیجیتال به شمار می‌رود.
وایت پیپر ارز دیجیتال شامل اطلاعاتی نظیر نحوه عملکرد نودها، مکانیزم اجماع پروژه، کاربرد توکن و … می‌باشد. همچنین زمان، تاریخ شروع جمع‌آوری سرمایه، اهداف پروژه و اعضای تیم نیز در سپیدنامه عنوان می‌شود.
در برخی مواقع درصورت لزوم وایت پیپر را در دو نسخه کامل و خلاصه ارائه می‌کنند.
اطلاعات موجود در وایت پیپر ارز دیجیتال
تمایم سپیدنامه‌ها دارای چارچوب و اصول خاصی هستند. از این رو می‌توان هر سپیدنامه را متشکل از بخش‌های زیر برای ارائه اطلاعات به مخاطبان تقسیم نمود:
چکیده (Abstract)
سپیدنامه دارای یک چکیده از کل محتویات در حد 1 یا 2 پاراگراف دارد تا سرمایه‌گذار از ابتدا با تصویر کلی پروژه آشنا شود. وظیفه این بخش ترغیب مخاطبان به مطالعه ادامه سپیدنامه و کنجکاوی آن‌ها در خصوص جرئیات پروژه است.
مقدمه (Introduction)
در قسمت مقدمه وایت پیپیر ارز دیجیتال با معرفی کلی پروژه مفاهیمی نظیر ماهیت بلاکچین و رمز ارزها و مزایای آن‌ها آورده می‌شود. در این بخش باید به صورت دقیق حوزه فعالیت پروژه در بازار کریپتوکارنسی بیان گردد.
طرح مشکل (Problem)
همانطور که پیش‌تر بیان شد، هدف اصلی شکل‌گیری یک پروژه رمز ارز، برطرف کردن مشکل اساسی در بلاکچین یا بازار رمز ارز است. از همین‌‌رو در ابتدای وایت پیپر ارز دیجیتال، به بیان مشکل اصلی و تیم توسعه دهنده پروژه پرداخته می‌شود. برای نمونه در وایت پیپر اتریوم، طرح مشکل بهبود مواردی نظیر متاپروتکل‌های موجود روی بلاکچین و آلت کوین‌ها است که با ارائه پلتفرم‌های غیرمتمرکز این قبیل مشکلات بهبود میابد.
توضیح محصول (Description)
در بخش توضیح وایت پیپر، توضیح محصول معرفی شده از زبان توسعه دهندگان آورده شده است تا شما از کاری که این سرویس یا محصول انجام می‌دهد و عملکرد آن در حل مشکل مطلع شوید. در واقع توسعه دهنده با ارائه راهکار در این قسمت، اعتماد مخاطب را جلب نموده و او را به سوی سرمایه‌گذاری جذب می‌نماید.
جزئیات فنی white paper (Technical Details)
در بخش جزئیات فنی وایت پیپر ارز دیجیتال متخصصان بلاکچین پروژه اقدام به ارائه توضیحاتی درباره جزئیات فنی و تخصصی پروژه می‌کنند. این توضیحات درک مشکل و راهکار حل آن را برای مخاطب ساده‌تر خواهد نمود.
توکن اختصاصی (Token)
این قسمت به معرفی توکن اختصاصی پروژه می‌پردازد. معمولا هر توکن در پروژه‌های رمز ارزی دارای نقش متفاوتی هستند. که این بخش وایت پیپر به معرفی آن‌ها، عملکرد، ساز و کار در نظر گرفته شده برای عرضه‌شان و منفعت کاربران از آن می‌پردازد.
معرفی تیم توسعه دهنده پروژه
تیم توسعه دهنده در پروژه‌های بلاکچینی وظایف مهمی برعهده دارند. از همین جهت در بخش پایانی وایت پیپر ارز دیجیتال به معرفی این افراد برای شناسایی نحوه کار و تخصصشان توسط مخاطبان پرداخته می‌شود.
جمع‌بندی (Conclusion)
یک وایت پیپر خوب در انتها با نتیجه‌گیری تمام می‌شود. در این بخش نکات اصلی پروژه بیان می‌شود و در صورت نزدیکی عرضه عمومی توکن، در این قسمت این مسئله یادآوری می‌شود تا افراد علاقه‌مند بتوانند در آن مشارکت کنند.
اهمیت انواع وایت پیپر ارز دیجیتال
با توجه به نوپایی بازار ارزهای دیجیتال در مقابل سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نظیر فارکس و …، تقریبا عده زیادی از مردم اعتماد کمی نسبت بدان دارند. از این‌رو این بازار نوپا و پروژه‌های آن به راهکاری برای ایجاد اعتماد میان مردم نیاز دارند. از آنجایی که وایت پیپرها پیش از راه‌اندازی ارز دیجیتال انتشار میابند، سپیدنامه ارز دیجیتال را می‌توان نقطه آغازین یک پروژه ارز دیجیتال دانست.
white paper ارز دیجیتال به سرمایه‌گذاران و مخاطبان کمک می‌کنند تا با دید وسیع و دقیقی در پروژه مورد نظر سرمایه‌گذاری کنند.
سپیدنامه ارز دیجیتال با پرداختن به جزئیات یک پروژه بلاکچینی می‌تواند نشان‌دهنده معتبر و رسمی بودن یک پروژه باشد. البته هیچ قانونی مبنی بر انتشار وایت پیپر پروژه‌ها وجود ندارد؛ اما این تفکر وجود دارد که اصولا پروژه‌های بدون وایت پیپر، پروژه‌های غیرقانونی، کلاهبرداری و طرح پانزی هستند.
بیشتر بخوانید:طرح پانزی Ponzi Schema و نحوه شناسایی کلاهبرداری پانزی
لازم به ذکر است که انواع وایت پیپر ساختاری متفاوت دارند اما مواردی از قبیل توضیح مشکلات موجود، معرفی کلی پروژه، کارایی پروژه، توضیح راه‌حل فنی پروژه، نقشه راه و جزئیات کامل مرتبط با رمز ارز در همه آن‌ها وجود دارند. این مقالات در اغلب مواقع در دسترس همه علاقه‌مندان قرار دارند. یکی از مزایای مهم سپیدنامه ارز دیجیتال آشنایی با پروژه و میزان تعهد تیم توسعه دهنده به کار است.
مطالعه این مقالات جلوی اشتباهات احتمالی را در سرمایه‌گذاری می‌گیرد.
ویژگی‌های وایت پیپر چیست؟
سپیدنامه‌ها براساس یک سری ویژگی‌ها طراحی و نوشته می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنم:
مقدمه‌ای جذاب، کامل و جامع که مخاطب را به خواندن ادامه آن جلب نماید.
- دقت در طراحی سپیدنامه
- طراحی در قالب عمودی
- عدم بیان نظر شخصی در سپیدنامه و ارائه اطلاعات واقعی
- استفاده از قلم قوی برای اجرای متنی روان و روایت گونه
- آپلود سپیدنامه در قالب PDF روی سایت موردنظر
- نوشتن مطالب به صورت آموزشی برای افزایش سطح آگاهی و علم مخاطب
- رعایت استاندارد تعداد صفحات بین 6 تا 50 صفحه
- ارائه نمودار و شکل در سپیدنامه برای توجه بیشتر مخاطبان
روش های دسترسی به وایت پیپر ارزهای دیجیتال
در حال حاضر، معتبرترین و بهترین راه جهت دسترسی به سپیدنامه پروژه‌ها، مراجعه به سایت‌های اختصاصی آن پروژه است. برای دانلود وایت پیپر ارزهای دیجیتال باید نام پروژه مدنظر را در گوگل سرچ کنید و وارد سایت اختصاصی آن شوید. در نهایت فایل PDF سپیدنامه ارز دیجیتال را دانلود و مطالعه نمایید.
لازم به ذکر است نمی‌توان تنها به این سند اکتفا کرد. زیرا سپیدنامه ارز دیجیتال از سوی تیم توسعه دهنده منتشر می‌شود و نمی‌تواند دیدی کامل تز چالش‌های پیش رو و مشکلات پروژه ارائه دهد. برای درک بیشتر آینده پروژه می‌توانید از تحلیل فاندامنتال استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:تحلیل بنیادی یا تحلیل فاندامنتال Fundamental Analysis
وایت پیپر بیت کوین را می‌توان اولین سندی دانست که اصول یک سیستم پرداخت الکترونیکی بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث با رمزنگاری ایمن به صورت همتا به همتا طراحی می‌کند. این سپیدنامه برای شفافیت درمقابل سانسور طراحی شده و هدف آن ارائه کنترل مالی به خود افراد جامعه بود.
وایت پیپر اتریوم توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیانگذار این رمز ارز، در سال 2015 پیش از آغاز پروژه منتشر گردید. در آن درمورد برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز نسل بعد و قرارداد هوشمند توضیح آورده شده است.
معمولا همه پروژه‌هایی که قصد کلاهبرداری ندارند، برای معرفی خود از سپیدنامه ارز دیجیتال استفاده می‌کنند.
